Val jij voor een fake smile?

Stewardessen die beleefd naar je glimlachen doen de Pan-Am glimlach.

Bij zo'n Pan-Am glimlach trek je je mondhoeken op en gebruik je de zogenaamde musculus zygomaticus major. Je gebruikt dan slechts één van de 43 spiertjes in je gezicht.

Daarom lijkt de Pan-Am glimlach nogal nep. En dat heb jij natuurlijk gelijk door. Fake smile alert. 

Want bij een echte glimlach gebruik je ook de musculus orbicularis oculi. Ofwel, je trekt de wangen op en de kraaienpootjes bij je ogen worden zichtbaar. Kijk, dat is tenminste een échte glimlach. 

Of dat denken de meeste mensen tenminste, want het handboek om gezichtsuitdrukkingen te herkennen - het Facial Action Coding System - bedraagt maar liefst 500 pagina's. Dat is dus een wetenschap. 

Als zo'n gezichtswetenschapper zou moeten beoordelen of de sollicitant die tegenover jou zit de waarheid spreekt of oprecht is, dan zou die dagen bezig zijn met de analyse. Jij kunt dat in een seconde of tien. 

Want dat is de tijd die je nodig hebt om jouw verkeerde inschatting te maken van die persoon. 

Want als je iemand persoonlijk ontmoet, dan schat je diegene consistent verkeerd in. Het is namelijk onmogelijk om een vreemd iemand open en onbevooroordeeld tegemoet te treden. 

Je hebt binnen een paar seconden al een mening over die persoon en doet er tijdens een gesprek alles aan om die eerste indruk overeind te houden. 

En dat is precies wat er gebeurt tijdens misschien wel het belangrijkste onderdeel van het recruitmentproces: het sollicitatiegesprek. 

Ofwel, als je iemand sympathiek vindt, dan stel je aardige vragen. Vind je iemand arrogant of een oikel? Dan stel je gemene vragen die dat beeld bevestigen. Maar dat is niet het enige wat mis gaat.

Want we zijn ook niet zo goed in de andere onderdelen van recruitment. Het begint al bij het functieprofiel. Dat staat meestal vol met cliché-taal, waar niemand - en dus ook iedereen - zich in zal herkennen. 

Waardoor iemand uit Enschede met alleen lagere school en een groot rijbewijs, solliciteert op een HBO-management functie in Amsterdam. 

Of de manager heeft geen tijd om samen met jou een goed functieprofiel op te stellen. En jij had geen tijd om het uit te werken. 

En dan zijn er ook nog de managers die tijdens zo'n sollicitatiegesprek het woord nemen en rustig een half uur doorpraten, zodat er geen enkele fatsoenlijke vraag wordt gesteld. Maar hij denkt dat hij een heel leuk gesprek had... 

Gelukkig is er ook een manier om van je recruitment wél een succes te maken. Door je ook een beetje als een wetenschapper te gedragen. 

Waarbij je dus niet kijkt of de stropdas wel recht zit, of dat de nagellak een beetje is afgebladderd. 

Maar waarbij je van tevoren samen met de manager een functieprofiel hebt gemaakt van de best passende kandidaat. En waar je elke kandidaat aan de hand van dit profiel aan de tand voelt. 

Waarbij je in een spreekwoordelijke witte laboratoriumjas analyseert of iemand geschikt is of ongeschikt, zonder dat de kandidaat zich een laboratoriumrat voelt. 

Een gesprek waarbij alle vragen van tevoren vast staan. En waarbij je ook hebt afgesproken wie die vragen stelt. En wie de regie over het gesprek heeft. En wie dus niet... 

Hoe je aan de slag gaat met recruitment, hoe je de beste kandidaten selecteert én hoe je een goed sollicitatiegesprek voert, vertel ik je in de speciale Masterclass over Recruitment. In deze speciale masterclass  staat ook: