Burn-out door werk de grootste leugen ooit?
De meeste mensen gedijen heel goed bij een beetje turbulentie en gezonde stress.
Toch hebben we In Nederland inmiddels een werkfobie gecreëerd. Een die de hele tijd roeptoetert dat je moet oppassen voor burn-out.
Maar burn-out is misschien wel de grootste volksverlakkerij die er is.
Een ziekte die is gehyped door de media die beweren dat maar liefst een op de vijf, en laatst las ik zelfs een op de vier, werknemers in Nederland burn-out klachten heeft. Maar is dat ook echt zo?
Burn-out is ook een epidemie waar zelfbenoemde goeroes - die allemaal natuurlijk zelf ooit een vet heftige burn-out hebben gehad - je wel even binnen no-time vanaf zullen helpen. Tegen een lekkere vergoeding natuurlijk.
Ik ontken niet dat er veel medewerkers zijn met veel stress, of dat de werkdruk niet een tandje minder kan. Maar een simpel feit is dat burn-out een officiële ziekte is. Een ziekte die 'maar' 3.000 keer per jaar wordt vastgesteld.
Als een op de vijf werknemers inderdaad een burn-out zou hebben, dan zou Nederland volledig plat liggen. Want het ziekteverzuim zou dan boven de 60 procent uitkomen.
Immers, burn-out valt onder PSA, kort voor Psychosociale Arbeidsbelasting, en dat is goed voor ongeveer een derde van het verzuim in Nederland.
Als een op de vijf medewerkers inderdaad iets heeft wat op een burn-out lijkt, en dat staat gelijk aan een derde van het verzuim, dan zou een beetje simpel gerekend drie op de vijf Nederlanders ziek zijn.
Ofwel 60 procent.
Ofwel 4,8 miljoen medewerkers.
Owh?! Dat is ietsjes meer dan 3.000 toch?
Gelukkig is dat niet zo, want het ziekteverzuim in Nederland is geen 60%, maar net iets meer dan 5%. Nog steeds een flink percentage, maar een stuk minder dramatisch dan we allemaal roepen.
En dan nog iets. Opvallend genoeg is burn-out vooral ook een Nederlandse ziekte. Het krijgt in ons land veel aandacht en het wordt erkend als oorzaak van verzuim.
In het buitenland komt burn-out als oorzaak van verzuim veel minder voor. Iets met aandacht misschien? Of is toch het onze obsessie met productiviteit en efficiëntie?
Als je al die grote koppen in de media negeert en je je op de feiten en de nuances inzoomt, zie je dat het allemaal gelukkig wel meevalt.
Een op de vijf medewerkers heeft misschien wel klachten, maar dat is natuurlijk niet hetzelfde als een burn-out.
Als je een snotneus hebt, is dat niet gelijk griep.
Hoofdpijn is niet gelijk een enge tumor.
Pijn op je borst niet gelijk een hartkwaal, zeker niet als je je net 50 keer hebt opgedrukt ;-)
Nog een laatste feit dan. Burn-out komt relatief vaak voor onder jongeren. Als je kijkt naar jongere werknemers, dan is het percentage onder deze groep met de diagnose burn-out flink gestegen. Van 1,1 procent in 2014 naar 1,5 procent in 2020. Recentere cijfers zijn er gek genoeg niet.
Een flinke verhoging, maar wel een stuk minder dan die 20% tot zelfs 29% die sommige media je steeds willen doen geloven.
En Psychosociale Arbeidsbelasting - wat staat voor alles wat te maken heeft met stress en werkdruk, maar dus niet hetzelfde is als burn-out - is by far de grootste veroorzaker van lang verzuim in Nederland.
De impact van werkdruk en stress moet je ook zeker niet onderschatten.
Maar heeft dat altijd met werk te maken? Nou nee dus. Uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden komt bijvoorbeeld dit citaat:
"Er staat veel druk op jongeren om het al vroeg heel goed te doen: gezond eten, sporten, sociaal leven, huis kopen, mooie inrichting, sociale media, up-to-date blijven met het nieuws en ontwikkelingen in het vakgebied, boeken lezen, hobby's".
Hmm. Zie je werk hier tussen staan?
De druk om overal perfect in te zijn, om alles op orde te hebben, dat lijkt de échte oorzaak te zijn. En toch blijven we met de vinger wijzen naar werk.
Dus ja, er is stress. Ja, er zijn problemen. Maar misschien zijn we ons wel blind aan het staren op werkdruk, terwijl het probleem veel breder is?
Wat denk jij? Zou het kunnen dat we burn-out te veel vereenvoudigen tot een "werkprobleem," terwijl de werkelijke oorzaken dieper zitten?
Laat maar weten en ram ff lekker van je af op de reply knop, ook als je vindt dat ik onzin uitkraam.
Dit stukje komt trouwens in mijn nieuwe boek 'Dit is geen HR', en dan ergens in het hoofdstuk over de onzin van tijdreizen.
Jouw mening kan er misschien nog net bij ;-)
Wil je trouwens wel eens weten hoe het ervoor staat met de werkdruk in jouw organisatie? Doe dan een PMO, kort voor preventief medisch onderzoek. Dat is niet alleen nuttig, maar ook een van de drie verplichtingen van de Arbowet.
Op onze speciale PMO-pagina vind je alles over het onderwerp en kun je ook een vergelijking aanvragen van drie best passende PMO-aanbieders.